Kea Dive Expedition

Paquebot des Messageries Maritimes

Το ντιζελοκίνητο επιβατηγό πλοίο M/S Théophile Gautier, κατηγορίας Paquebot, κατασκευάσθηκε στα ναυπηγεία Chantiers et Ateliers de France στην Δουνκέρκη (Dunkerque) της Γαλλίας, με αριθμό κατασκευής 132. Καθελκύσθηκε στις 26 Ιουνίου του 1926, και στην συνέχεια διαρρυθμίσθηκε εσωτερικά από την εταιρεία Societé des Services Contractuels des Messageries Maritimes, θυγατρική εταιρεία της γνωστής ναυτιλιακής εταιρείας Messageries Maritimes (1851-1975), στην οποία ανήκε το πλοίο.

Μετά το τέλος των εργασιών, οι οποίες αποπερατώθηκαν στις 26 Οκτωβρίου του 1926, το πλοίο εντάχθηκε στις Μεσογειακές γραμμές της Messageries Maritimes νηολογημένο στην Μασσαλία. Το M/S Théophile Gautier ήταν το πρώτο πλοίο της προαναφερόμενης εταιρείας, το οποίο εξοπλίστηκε με ντιζελομηχανές.

Τα κατασκευαστικά του στοιχεία ήταν:

Τύπος: Επιβατηγό / Φορτηγό*
Σημαία: Γαλλική
ΚΟΧ: 8.194
Ολικό μήκος: 133,5 μέτρα (σύμφωνα με την Messageries Maritimes)**
Πλάτος: 17,2 μέτρα
Βύθισμα: 6,7 μέτρα
Χωρητικότητα: 4.238 κυβικά μέτρα
Πρόωση: Δυο ντιζελομηχανές Sulzer, δίχρονες, εξακύλινδρες
Έλικες: 2
Ενδεικτική ταχύτητα: 12,5 κόμβοι, ανώτατη 14,6 κόμβοι
Πλήρωμα: 26 γέφυρα, 25 μηχανή, 84 υπόλοιπο πλήρωμα
Επιβάτες: 105 πρώτη θέση, 96 δεύτερη, 77 τρίτη, 310 υπόλοιποι

Το M/S Théophile Gautier κατασκευάσθηκε από την Messageries Maritimes για να αντικαταστήσει το πλοίο S/S André Chenier, το οποίο είχε αποτραβηχτεί το 1925 λόγω παλαιότητας. Το M/S Théophile Gautier, με την ένταξη του στον στόλο της εταιρείας, ήταν το πλοίο εκείνο το οποίο στις 18 Ιανουαρίου του 1927 έκανε την έναρξη της νέας Μεσογειακής Ναυτιλιακής Γραμμής, της Messageries Maritimes, η οποία ξεκινώντας από την Μασσαλία και φτάνοντας μέχρι την Κωνσταντινούπολη ένωνε πολλά λιμάνια της Μεσογείου. Στις 27 Απριλίου 1937 μετατέθηκε στην Ναυτιλιακή Γραμμή της Μαύρης Θάλασσας (Messageries Maritimes), η οποία ήταν αδρανής και επαναλειτούργησε με το συγκεκριμένο πλοίο. Ένα χρόνο όμως αργότερα, το 1938, η γραμμή αυτή έκλεισε και το M/S Théophile Gautier επέστρεψε και πάλι στην γραμμή της Μεσογείου.

Το 1940 έμεινε ένα μεγάλο διάστημα δεμένο στον Πειραιά, λόγω έλλειψης καυσίμων, μέχρι τις 16 Σεπτεμβρίου, του ίδιου έτους, όπου απέπλευσε για Βηρυτό προς συμπλήρωση των δεξαμενών του με καύσιμα. Στις 18 Σεπτεμβρίου, καθ΄ οδό για Βηρυτό, εντοπίσθηκε από υδροπλάνο του βρετανικού στρατού και διατάχθηκε να καταπλεύσει στο λιμάνι της Χάιφα. Από κει, με την συνοδεία δυο πολεμικών πλοίων, συνέχισε το ταξίδι μέχρι την Βηρυτό όπου και παρέμεινε δεμένο –σύμφωνα με διαταγές της βρετανικής διοίκησης-, μέχρι τις 11 Ιουνίου του 1941.

Με αφορμή τους βομβαρδισμούς και τις βρετανικές επιχειρήσεις στην Συρία, το πλοίο έλαβε άδεια προς αναχώρηση για την Θεσσαλονίκη όπου και έφτασε στις 19 Ιουνίου κάτω από την διακυβέρνηση του πλοιάρχου Commandant Hontarède. Παρέμεινε όλο το καλοκαίρι του 1941 στην Θεσσαλονίκη, μέχρι τις 3 Οκτωβρίου του ίδιου χρόνου, όπου αναχώρησε φορτωμένο με καπνά, στην μία το μεσημέρι, για την Μασσαλία με πρώτο σταθμό τον Πειραιά. Κατά την διάρκεια του πλου ενώθηκε, για μεγαλύτερη ασφάλεια, με το γερμανικό πλοίο S/S Delos και το ιταλικό T/S Torcello, αποτελώντας νηοπομπή η οποία συνοδευόταν από τις ιταλικές τορπιλακάτους TB Monzambano, TB Calatafimi και TB Aldebaran. Την επομένη, 4 Οκτωβρίου, εντοπίσθηκε από το βρετανικό υποβρύχιο HMS Talisman, το οποίο θεωρώντας το εχθρικό, λόγω του ότι ανήκε στην δικαιοδοσία της κυβέρνησης του Vichy, το τορπίλισε στις 18.37 – σύμφωνα με πληροφορία του επιβαίνοντος Commandant de Torquat-, βορειοανατολικά της Κέας. Σύμφωνα με μαρτυρίες, καθώς και φωτογραφίες του πλοίου τραβηγμένες στις 3 Οκτωβρίου του 1941, μια ημέρα πριν την βύθιση του, το M/S Théophile Gautier έφερε και από τις δύο πλευρές ζωγραφισμένη την γαλλική σημαία πλαισιωμένη εκατέρωθεν με το όνομα του πλοίου THEOPHILE GAUTIER. Κατά την διάρκεια του τορπιλισμού στο πλοίο επέβαιναν 105 μέλη του πληρώματος, 3 στρατιωτικοί και ο Γάλλος ναυτικός ακόλουθος με τον υπασπιστή του. Από την βύθιση του πλοίου απωλέσθηκαν 16 μέλη του πληρώματος, -ανάμεσα τους και ο δεύτερος αξιωματικός του πλοίου Capitaine Guillu-, 2 στρατιωτικοί και ένας τρίτος στρατιωτικός, ο οποίος απεβίωσε αργότερα λόγω των τραυμάτων του. Τραυματίστηκαν συνολικά 13 μέλη του πληρώματος και ένας στρατιωτικός συνοδός.

Αυτό ήταν το τέλος του πολυτελούς Paquebot της Messageries Maritimes, M/S Théophile Gautier, το οποίο είχε την ατυχία να μπλεχτεί παθητικά στα γρανάζια ενός πολέμου ξένου στην ουσία προς αυτό και το πλήρωμα του.

*) Πρόκειται για ένα λεγόμενο Paquebot. Ένα είδος πλοίου το οποίο ήταν σε θέση να κάνει υπερωκεάνια ταξίδια μεταφέροντας επιβάτες, φορτία (πακέτα) και το ταχυδρομείο.

**) Σύμφωνα με τις καταχωρήσεις στο Navires a Vapeur et a Moteurs Lloyd´s Register, το μήκος του πλοίου ήταν 129,84 μέτρα και το πλάτος του 17,06 μέτρα.

___________________________

The diesel passenger ship M/S Théophile Gautier, belonging to the Paquebot category was built in the shipyards Chantiers et Ateliers de France in Dunkirk (Dunkerque), France, with serial number 132. After her launch on 26th June 1926 the ship’s interiors were built by the company Societé des Services Contractuels des Messageries Maritimes, a subsidiary of the famous shipping company Messageries Maritimes (1851-1975), which owned the ship.

After this work was completed on 26th October 1926, she joined the Mediterranean fleet of Messageries Maritimes registered in Marseilles. It is worth noting that the M/S Théophile Gautier was the first ship of this company which was powered by diesel engines.
The main specifications were:

Type: Passenger / Cargo *
Flag: French
GRT: 8.194
Overall length: 133,5 meters (according to Messageries Maritimes) **
Width: 17,2 meters
Draught: 6,7 meters
Capacity: 4.238 cubic meters
Propulsion: by two Sulzer 2-stroke diesels, six cylinders
Propellers: 2
Indicative speed: 12,5 knots, a maximum 14,6 knots
Crew: 26 bridge officers, 25 engine room, 84 remaining crew
Passengers: 105 first class, 96 second class, 77 third class, 310 others

The M/S Théophile Gautier was constructed by Messageries Maritimes to replace the ship S/S André Chenier, which in 1925 had been retired due to its age. The M/S Théophile Gautier, after its integration in the fleet of the company, was the ship that on the 18th January 1927 inaugurated the new Mediterranean Shipping Line of Messageries Maritimes, which was sailing from Marseilles and by reaching up to Istanbul, linked many ports of the Mediterranean. On 27th April 1937 was transferred to the Shipping Line of the Black Sea which was idle and was thus restarted with the enrollment of this ship. However, a year later in 1938, this line was discontinued and hence the M/S Théophile Gautier was returned in the servicie of the Mditerranean Shipping Line.

During 1940 she was for a long time tied inactive at Piraeus port due to lack of fuel, until the 16th of September of that year, when she sailed for Beirut for refueling. On the 18th September, during her passage for Beirut, was identified by a seaplane of the British Navy and was ordered to alter course for the port of Haifa. From there, along with two escort warships, continued her journey to Beirut where she remained tied – under orders of the British government- until the 11th June 1941.

In view of the British bombings and military operations in Syria, the ship received permission to depart for Thessaloniki where she arrived on the 19th June captained by Commandant Hontarède. She remained throughout the summer of 1941 in port of Thessaloniki until 3rd October of that year, when loaded with tobacco she sailed in the afternoon for Marseilles with the first port of call being Piraeus. During the voyage she joined a convoy for greater security, formed by the German ship S/S Delos and the Italian T/S Torcello, accompanied by the Italian torpedo boats T/B Monzambano, T/B Calatafimi and T/B Aldebaran. During the next day, on October 4th was identified by the British submarine HMS Talisman, which considered her as a hostile target, due to the fact that she belonged to the jurisdiction of the Vichy Government. She was torpedoed at 18:37 hours – according to information submitted by the officer Commandant de Torquat-, in the sea region northeast of Kea island.

According to testimonies and photographs of the ship taken on 3rd October 1941, that is one day before its sinking, the M/S Théophile Gautier had on both sides paintings of the French flag along with the name of the ship “THEOPHILE GAUTIER”. During the torpedoing incident on board the ship were 105 crewmen, 3 soldiers and the French Naval Attaché with his escort. From the sinking of the ship 16 members of the crew were lost– among them the second officer Capitaine Guillu-, 2 soldiers and a third military man, who died later of his injuries ashore. Injured were a total of 13 crewmen and a military escort.

That was the end of the luxury Paquebot of Messageries Maritimes, the M/S Théophile Gautier, which had the misfortune to passively get entangled in a war foreign in essence to its character and to her crew.

*) This is a so-called Paquebot. One ship category which was able to make ocean voyages carrying passengers, cargo (packets-paques) and mail.

**) In accordance with the entries in Navires a Vapeur et a Moteurs Lloyd´s Register, the length of the ship was 129.84 meters and width of 17.06 meters.